Op grond van de missie en visie van de Opleidingsschool Samen in ontwikkeling zijn enkele doelen geformuleerd waaraan de komende tijd extra aandacht gegeven zal worden. Het gaat daarbij om: verdere uitwerking van het leerlandschap, goede communicatie, iedere begeleider een passend beeld van de eigen rol en voldoende bekwaamheid voor de uitvoering daarvan, en kwaliteits- en ontwikkelingsgerichte werkplekken voor alle aanstaande leraren.
Uitwerkingen van het leerlandschap
De Opleidingsschool kiest ervoor om, met het christelijk mensbeeld als een duidelijk referentiekader, gebruik te maken van de aanpak van het leerlandschap en de grondtonen van het leren. Er wordt de komende tijd meer gebruikgemaakt van het leerlandschap, door verdere implementatie van wat is ontwikkeld, verdere doordenkingen en nieuwe innovaties. Doelen daarbij voor de komende tijd zijn:
- Een volledig uitgewerkt curriculum voor de jaren 2-4 van de opleiding volgens verwoorde visies;
- Een verder uitgewerkt inzicht in wat de visie van de Opleidingsschool concreet betekent voor allerlei aspecten, bijvoorbeeld het leren van leerlingen;
- Opzet, uitvoering en evaluaties van een aantal pilots, zodat er binnen de Opleidingsschool nog meer samen onderwijs gecreëerd wordt.
Om deze doelen te bereiken, wordt gebruikgemaakt van de ontwikkelingen die al in gang zijn gezet en producten die reeds gemaakt zijn. De stuurgroep heeft in haar vergaderingen en tijdens inspiratiedagen de strategische implicaties van het leerlandschap verkend en uitgewerkt. De stuurgroep zal hierop voortbouwen. Dit geldt in het bijzonder voor de visie op leren en opleiden en de consequenties daarvan. Opleidingsscholen worden hierin ook gestimuleerd, onder andere door het Zelfevaluatiekader (basis voor het certificeringstraject), waarvan de visie op leren onderdeel is. De samenlerendagen dragen bij aan het leren van alle betrokkenen in de Opleidingsschool.
De afgelopen twee jaar is door alle partijen gezamenlijk gewerkt aan een nieuw geïntegreerd curriculum op basis van een met elkaar geformuleerd beroepsprofiel. De hoofdlijnen van de totale opleiding zijn beschreven en er is een concrete uitwerking in een curriculum voor het eerste jaar. Nieuwe ontwikkelsessies, zowel van de professionele leergemeenschap als van een bredere kring opleiders, zullen de komende tijd opnieuw ingezet worden, nu voor de invulling van de hoofdlijnen. Afgelopen jaren is een aantal pilots gestart die tot doel hebben het leren van (aanstaande) leraren te ondersteunen. Deze pilots zullen voortgezet worden, geëvalueerd worden en afhankelijk van de resultaten (aangepast) al dan niet verder geïmplementeerd worden. Daarnaast worden nieuwe pilots gestart, waarbij aansluiten bij de idealen en samenwerking tussen instituutsopleiders, scholen en aanstaande leraren voorwaarden zijn.
Goede communicatie
De Opleidingsschool zal de komende jaren verder investeren in goede communicatie met alle betrokkenen. Goede communicatie betekent communicatie waardoor allen ‘doortrokken’ zijn van de idealen van Samen in ontwikkeling, weten wat dit voor hen betekent, bij kunnen dragen aan verdere vertalingen naar de praktijk en dit kunnen delen met nieuwe betrokkenen. Doelen daarbij voor de komende tijd zijn:
- Elke betrokkene ontvangt informatie over de stand van zaken via meerdere kanalen en is actief uitgenodigd voor bijeenkomsten/cursussen die relevant zijn voor de eigen rol.
- Er is een beschrijving van het curriculum en alle rollen daarin, zodanig dat nieuwe betrokkenen hiermee kunnen werken en kunnen denken vanuit de bedoeling.
- Betrokkenen ontvangen de voor hen relevante informatie ruim op tijd.
De communicatie verloopt nu onder andere door het delen van informatie middels de website van Samen in Ontwikkeling, (persoonlijke) mail, kwaliteitsdialogen, mondelinge communicatie tijdens bijvoorbeeld bezoek aan scholen en de werkplaatsen voor schoolopleiders en via het samenwerkingsverband Berséba. De komende tijd zal dit aangevuld worden met een Magazine, dat een keer per jaar zal verschijnen. Naast de begeleidingsteams, die er nu reeds zijn, zal er een netwerk van begeleiders opgezet worden. Schoolopleiders en de opleidingscoördinator(en)/ professionele leergemeenschap zorgen samen voor het stroomlijnen van de contacten en zorgen voor de kwaliteitszorg die dit monitort. Verder zal verkend worden of een netwerk voor directeuren een gewenste aanvulling is. Er is op dit moment een op visie gebaseerd curriculum uitgewerkt op hoofdlijnen en in detail voor het eerste jaar. Alle opleidingsrollen daarbij zijn beschreven. Via onder andere reviews en ontwikkeldagen is hier in gezamenlijkheid aan gewerkt. Dit zal een vervolg krijgen in de komende jaren, zodat gedetailleerde uitwerkingen voor het curriculum, zoals een handboek werkplekleren, onderwijsaanbod en opdrachtbeschrijvingen voor de verdere jaren, tijdig in Onderwijs Online (digitale leer- en werkomgeving) beschikbaar zijn voor alle betrokkenen. Komende tijd zal verder gewerkt worden om de informatie up-to-date te houden en voor verschillende groepen schriftelijk communiceerbaar te maken.
Beeld van eigen rol en voldoende kwaliteit
Iedere begeleider heeft een goed beeld van zijn eigen rol en heeft voldoende kwaliteit om deze rol uit te voeren, ondersteund door bruikbare informatie en tools en door professionalisering vanuit een brede visie op leren. Deze brede visie op leren houdt in dat leren een grote diversiteit kent en dat de diversiteit in leervraagstukken erom vraagt gebruik te maken van een breed scala van visies op en inzichten in leren. Doelen daarbij voor de komende tijd zijn:
- Iedereen heeft een goed inzicht in wat de eigen (veranderende) rol vraagt, door geïnformeerd te zijn over de kaders en door verkenning met anderen over verdere persoonlijke invulling.
- Vanuit een brede visie op leren en professionaliseren is er ondersteuning voor persoonlijke ontwikkeling binnen de (vernieuwde) rollen.
De basisstructuren zijn beschreven, zowel voor begeleiding als voor beoordeling, zodat iedere begeleider en beoordelaar weet wat er verwacht wordt. Elke toets heeft een opdrachtbeschrijving waarin de opdracht voor aanstaande leraren helder beschreven is, en een beoordelingskader waarin de beoordelingsaspecten en de prestatiecriteria zijn opgenomen, zodat beoordelaars een duidelijk beeld hebben van de verwachtingen. Alle informatie voor de begeleidingsaspecten van het werkplekleren worden in Onderwijs Online beschreven.
Voor aanvullende vragen en support zijn de sam-coördinator en voor de nieuwe opleiding leden van de professionele leergemeenschap beschikbaar. Tijdens de bijeenkomsten van de begeleidingsteams is er ondersteuning in de vorm van intervisie. Voor de ontwikkeling binnen de rollen is er een aantal opleidingen en cursussen, zoals de mentorpluscursus, de opleiding schoolopleiders, de werkplaats schoolopleiders en de samenlerendagen en aanvullende professionaliseringsbijeenkomsten voor begeleiders over diverse onderwerpen. In de werkplaatsen worden schoolopleiders bij hun taken ondersteund door elkaar en door specialistische begeleiders. De nieuwe ontwikkelingen binnen (het curriculum van) de Opleidingsschool vragen om evaluatie en doorontwikkeling van het professionaliseringsaanbod.
Het totale professionaliseringsaanbod wordt daarom geëvalueerd en aangepast aan de behoeften die door de nieuwe ontwikkelingen binnen (het curriculum van) de Opleidingsschool zijn ontstaan. Dit is afgelopen jaar gestart en zal komend jaar voortgezet worden. Om de werkplekbegeleiders in de nieuwe ontwikkelingen extra te ondersteunen, kunnen schoolopleiders gebruikmaken van een urensubsidie van de Opleidingsschool. Daarnaast komt er door een bredere kijk op leren steeds meer oog voor de breedte van professionalisering. Het leren van professionals gaat niet alleen via formeel leren. Juist gebruikmaken en mogelijk maken van allerlei vormen van leren vergroot de opbrengst van professionalisering. Een voorbeeld hiervan is door facilitering collectief leren te stimuleren, zoals dat onder andere plaatsvindt op ontwikkeldagen.
Kwaliteits- en ontwikkelingsgerichte werkplek voor de aanstaande leraar
De Opleidingsschool wil voor elke aanstaande leraar een leerwerkplek op een goede school, die kwaliteits- en ontwikkelingsgericht is. Doelen daarbij voor de komende tijd zijn:
- Er is een uitbreiding van het aantal erkende opleidingsscholen.
- Aanstaande leraren van de route Samen opleiden worden geplaatst op erkende of aspirant-opleidingsscholen.
Om elke aanstaande leraar een goede plek te kunnen bieden, maakt de Opleidingsschool gebruik van een stevig certificeringstraject, waarin de kwaliteit van de school en de kwaliteit van de begeleiding geborgd, gemonitord en bevorderd wordt. De Opleidingsschool ondersteunt de scholen bij het werken aan deze criteria door het faciliteren van mentorpluscursussen, een post-hbo-opleiding schoolopleider en werkplaatsen voor schoolopleiders.
De Opleidingsschool heeft werkplaatsen voor startende leraren, die via de uitbreiding van de bekwaamheden van beginnende leraren ook aan de kwaliteit van de werkleerplek bijdragen. De Opleidingsschool heeft een goed beeld van de stand van zaken met betrekking tot dit punt van iedere betrokken school en van de begeleiders van elke school. De komende jaren zal de begeleiding van aspirant-scholen op de criteria voor een erkende opleidingsschool geïntensiveerd worden. De stuurgroepleden zullen met scholen die nog niet aan het certificeringstraject deelnemen in gesprek gaan over hoe ze de samenwerking in de Opleidingsschool kunnen vervolgen en afstemmen wat zij nodig hebben.